Giao ngay (Spot) vs Hợp đồng tương lai (Futures): Hướng dẫn giao dịch dành cho người mới bắt đầu

Muốn bước vào thị trường tiền mã hóa nhưng không biết bắt đầu từ đâu? Giao dịch Spot chính là cách đơn giản nhất để làm quen.

Giao dịch Spot chính là “mua ngay, nhận ngay”

Nói đơn giản, giao dịch Spot là dùng tiền mua coin trực tiếp, ngay lập tức nhận được coin trong ví của mình. Bạn mua BTC thì sẽ có BTC trong tài khoản, không có thao tác phức tạp nào. Không giống như giao dịch hợp đồng tương lai, chỉ đến kỳ hạn mới thực hiện giao dịch.

Điểm khác biệt chính:

• Giao dịch Spot: chỉ dùng số tiền có sẵn, mua bán 1:1, không dùng đòn bẩy
• Giao dịch hợp đồng tương lai: có thể vay tiền để nhân rộng lợi nhuận, nhưng rủi ro cũng tăng theo
• Giao dịch ký quỹ (Margin): vay mượn để giao dịch, nếu không cẩn thận có thể bị gọi ký quỹ hoặc bị thanh lý bắt buộc

Giao dịch Spot ở đâu?

Sàn tập trung (Centralized Exchange - CEX) (như Gate.io)

• An toàn, có đội ngũ hỗ trợ 24/7
• Phí giao dịch, thanh khoản tốt
• Yêu cầu xác minh danh tính (KYC)

Sàn phi tập trung (Decentralized Exchange - DEX) (như Uniswap)

• Hoàn toàn ẩn danh, tự quản lý tài sản
• Không có đội ngũ hỗ trợ, tự xử lý vấn đề
• Sử dụng hợp đồng thông minh để tự động ghép nối lệnh

Giao dịch OTC

• Giao dịch lớn trực tiếp với nhà môi giới
• Tránh trượt giá, phù hợp mua bán lượng lớn coin ít thanh khoản

Ưu nhược điểm của giao dịch Spot

✅ Ưu điểm

• Quy trình đơn giản, rủi ro dễ kiểm soát
• Giá cả minh bạch, do cung cầu quyết định
• Không lo bị thanh lý bắt buộc
• Có thể vào ra bất cứ lúc nào

❌ Nhược điểm

• Lợi nhuận hạn chế (không dùng đòn bẩy)
• Giao dịch lớn có thể bị trượt giá
• Tự bảo quản coin, phải đảm bảo an toàn

Tóm lại trong một câu

Giao dịch Spot là cách an toàn nhất để bắt đầu vào thị trường — bạn dùng bao nhiêu tiền thì mua bấy nhiêu coin, không lo bị thanh lý, phù hợp cho người mới tích lũy tài sản. Nhưng nếu muốn nhanh giàu, giao dịch đòn bẩy có thể mang lại lợi nhuận lớn nhưng rủi ro cũng cao, không phù hợp cho người mới bắt đầu.