Suy nghĩ về dự án Canton Network trong lĩnh vực RWA (Real-World Assets)

Tác giả: Haotian; Nguồn: X, @tmel0211

Canton Network gần đây đang rất hot trong lĩnh vực RWA. Với khoản huy động 135 triệu USD, được các ông lớn như Goldman Sachs, HSBC, DTCC hậu thuẫn, tuyên bố muốn trở thành “hệ điều hành tài chính toàn cầu”. Lại một dự án mang câu chuyện thần thánh theo phong cách Wall Street? Hãy cùng tôi bàn luận về quan điểm của mình:

1) Canton và phần lớn các dự án RWA trên thị trường thực sự có sự khác biệt. Trong nghĩa thông thường, RWA vẫn dựa trên mô hình tài sản tổng hợp (synthetic assets). Người phát hành vẫn là các trung gian tài chính truyền thống, còn trên chuỗi chỉ là lớp vỏ blockchain, giống như chuyển đổi tài sản ngoài chuỗi sang dạng mô phỏng trên chuỗi qua cơ chế ánh xạ.

Canton có cách chơi khác biệt: nó cho phép các tổ chức phát hành nguồn gốc tài sản trực tiếp phát hành trên chuỗi một cách bản địa. Ví dụ, DTCC (Cơ quan lưu ký và thanh toán chứng khoán Mỹ) có thể trực tiếp phát hành trái phiếu Mỹ trên Canton, hợp đồng thông minh chính là hợp đồng pháp lý, mối quan hệ giữa người mua và người phát hành là trực tiếp, không cần trung gian để hưởng chênh lệch.

Đây không chỉ đơn thuần là “token hóa” mà là “bản địa hóa” tài sản. Dù nghe có vẻ chỉ là đổi cách gọi, nhưng về mặt logic nền tảng hoàn toàn khác biệt. Hiện tại, Canton đã có hơn 12 tỷ USD tài sản cấp phép được phát hành bản địa, bao gồm trái phiếu, quỹ tiền tệ, quỹ đầu tư thay thế,…

2) Nói về chiến lược “bảo mật riêng tư cho tổ chức” của họ. Gần đây, Zcash thể hiện xuất sắc trong mảng thứ cấp, làm nóng lên câu chuyện về lĩnh vực riêng tư. Nhưng thành thật mà nói, tính năng riêng tư của Canton có phần khác biệt.

Zcash hướng tới các giao dịch công khai, nhấn mạnh “tùy chọn riêng tư”, người dùng có thể chọn ẩn danh hoặc minh bạch. Canton thì hướng tới các tổ chức được quản lý, nhấn mạnh “tùy chọn hiển thị/tiết lộ theo yêu cầu”, hai bên giao dịch giữ bí mật cho nhau, nhưng khi cần, cơ quan quản lý có thể kiểm tra, truy vết toàn bộ quá trình, đảm bảo tuân thủ pháp luật.

Thiết kế này phù hợp với các khung pháp lý như SEC, EU, GDPR. Nói đơn giản, là vừa muốn bảo mật, vừa muốn tuân thủ quy định, tìm điểm cân bằng giữa hai yếu tố.

3) Hiện tại, Canton đã được ứng dụng ra sao?. Hiện tại, Canton có 28.000 ví đăng ký chủ yếu là tài khoản tổ chức. Nhìn con số này, rõ ràng Canton là một hạ tầng cơ bản dành cho doanh nghiệp, còn cách xa việc ứng dụng quy mô lớn cho người dùng cá nhân.

Điều này cho thấy đội ngũ Canton hiểu rõ mục tiêu của mình: đầu tiên là xây dựng hạ tầng cơ bản cho tổ chức, khó khăn nhất, rồi mới mở rộng ra người dùng cá nhân. Con đường này khá thông minh.

Tại sao? Vì thị trường tổ chức là nguồn lực khan hiếm, có hàng rào cao về tiếp cận, mạng lưới quan hệ sâu rộng, yêu cầu pháp lý khắt khe, chính là “bức tường thành” của dự án. Canton chọn cách tập trung trước vào B2B, sau đó mới mở rộng sang C2C, đây là chiến lược giảm thiểu rủi ro, giảm chiều. Thực tế, với chiến lược này, gần đây hệ sinh thái của Canton bắt đầu sôi động hơn.

Dĩ nhiên, dù vậy, giới hạn của câu chuyện Canton vẫn sẽ bị “mức độ ứng dụng của tổ chức” giới hạn trong một thời gian dài. Khi đầu tư hoặc phát triển hệ sinh thái, chúng ta cần rõ ràng về giới hạn của dự án, rõ ràng là đường cong tăng trưởng giá trị của Canton sẽ chậm mà chắc, chủ yếu dựa vào “sự chấp nhận của tổ chức”.

Tổng kết lại,

Tôi cho rằng Canton đại diện cho một hướng đi thực dụng trong lĩnh vực RWA, nhưng khả năng phát triển xa hay không còn phụ thuộc vào hai yếu tố: thứ nhất, tốc độ tiến triển của chính sách pháp lý; thứ hai, sự quyết tâm của các ông lớn tài chính truyền thống trong việc chấp nhận chuyển đổi sang chuỗi.